http://www.reutlinger.pl
Kontakt Regulamin Reklama Cookies Newsletter

Wydarzenia branżowe | Wydawnictwa branżowe  (2008-10-23)   Opracował: Marek Kołakowski

Kalendarium historii polskiego przemysłu oświetleniowego
28.01.1907 r. W Warszawskiej Fabryce Lamp Żarowych - ul. Nowowiejska 7 wyprodukowana została pierwsza żarówka.
1908 r. Uruchomienie seryjnej produkcji żarówek z wolframowym włóknem w Warszawskiej Fabryce Lamp Żarowych.
1916 r. Po wybuchu pierwszej wojny światowej Warszawska Fabryka Lamp Żarowych zmniejsza produkcję aż do całkowitego przerwania działalności.
1919 r. Utworzenie spółki akcyjnej Fabryki Lamp Elektrycznych "Cyrkon" w Warszawie;.
1920 r. Spółka Akcyjna Fabryki Lamp Elektrycznych "Cyrkon" uruchamia produkcję żarówek w Warszawie przy ul. Nowowiejskiej 13 (dawniej - 7).
1921 r. Spółka Akcyjna Fabryki Lamp Elektrycznych "Cyrkon" zostaje wykupiona przez koncern Tungsram. Fabryka w Warszawie przy ul. Nowowiejskiej 13 staje się własnością tego koncernu.
Anton Philips – współzałożyciel i właściciel koncernu – nawiązuje kontakty z firmą braci Borkowskich i wyznacza jej rolę dystrybutora swoich wyrobów w Polsce.
1922 r. Założona zostaje Polsko-Holenderska Fabryka Lampek Elektrycznych należąca do koncernu N.V.Philips.
W Warszawie przy ul. Karolkowej 36 rozpoczyna się budowa pierwszej hali produkcyjnej fabryki. Sprowadza się z Holandii maszyny i urządzenia, które czasowo znajdują locum w wynajętych pomieszczeniach dawnego warsztatu regeneracji żarówek w Warszawie przy ul. Żelaznej 59. Tam też szkoli się pracowników budowanej fabryki.
1921-1923 r. Skonstruowanie pierwszych polskich lamp elektronowych przez inżynierów Państwowego Instytutu Telekomunikacji i Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego, uruchomienie przez PTR produkcji lamp radiowych.
1923 r. Powstanie Fabryki Żyrandoli Elektrycznych A. Marciniak S.A. w Warszawie.
Otwarcie Polsko-Holenderskiej Fabryki Lampek Elektrycznych w Warszawie przy ul. Karolkowej 36. Oddanie do użytku pierwszej hali produkcyjnej, uruchomienie produkcji żarówek.
1924 r. Otwarcie fabryki Polska Żarówka OSRAM w Pabianicach w budynkach przy ul. Grobelnej 4.
1927-1928 r. Rozpoczęcie w Warszawie przy ul. Karolkowej 44 budowy piętrowego budynku administracyjnego. Rozpoczęcie produkcji lamp elektronowych w Polsko-Holenderskiej Fabryce Lampek Elektrycznych.
1928 r. Utworzenie Małopolskiej Fabryki Żarówek S.A. we Lwowie w pomieszczeniach istniejącego od 1921 r. warsztatu regeneracji żarówek pod nazwą "Żareg". Uruchomienie produkcji żarówek marki TANTRIS, sukcesy w uzyskaniu dobrej jakości żarówek, ilościowy wzrost produkcji.
1928 r. Przemianowanie Spółki Akcyjnej Fabryki Lamp Elektrycznych "Cyrkon" na: Zjednoczona Fabryka Żarówek S.A. Warszawa ul. Nowowiejska 13.
1928 r. Przemianowanie Polsko-Holenderskiej Fabryki Lampek Elektrycznych na Polskie Zakłady Philips S.A. - Warszawa ul. Karolkowa 36-44.
1929 r. Zakończenie budowy w Warszawie przy ul.Karolkowej drugiej hali produkcyjnej oraz baraków na magazyny. Wykupienie przez Polskie Zakłady Philips terenów przy ul. Okopowej róg Grzybowskiej.
W ramach Stowarzyszenia Elektryków Polskich powołany zostaje Polski Komitet Oświetleniowy.
1930 r. Rozpoczęcie przemysłowej produkcji opraw przez firmę Bracia Borkowscy, Zakłady Elektrotechniczne S.A. w Warszawie.
Zakończenie budowy w Warszawie przy ul.Karolkowej czteropiętrowego gmachu tzw. "biurowca", w którym 3.200 m2 przeznaczono na cele produkcyjne uruchamiając montaż odbiorników radiowych, dla celów administracyjnych - na pomieszczenia biurowe - przeznaczono 1.200 m2, przy tym na parterze zorganizowano stołówkę oraz tzw. kasyno spełniajace funkcję świetlicy zakładowej. Zakończenie budowy huty szkła lampowego Polskich Zakładów Philips w Warszawie przy ul.Karolkowej. Oprócz produkcji półfabrykatów szklanych do żarówek i lamp radiowych w hucie wytwarza się butle izolacyjne do termosów.
1931 r. Otwarcie Górnośląskiej Fabryki Żarówek HELIOS w Katowicach ul. Św.Stanisława 4.
Wykupienie akcji Małopolskiej Fabryki Żarówek (TANTRIS) przez koncerny lampowe wchodzące w skład kartelu lampowego Phoebus (mającego swą siedzibę w Zurichu w Szwajcarii). Podporządkowanie Małopolskiej Fabryki Żarówek kartelowi lampowemu.
1932 r. Wprowadzenie ceł ochronnych - w konsekwencji zagraniczne koncerny zmuszone są do rozszerzenia asortymentu i ilości wyrobów produkowanych w swych fabrykach w Polsce.
1933 r. Przegląd Elektrotechniczny Zeszyt 12 z 11 czerwca 1933 r. pisał w artykule
Sprawozdanie z działalności Stowarzyszenia Elektryków Polskich w roku 1932-1933 :
I. Wstęp.
.......... Polski Komitet Oświetleniowy stale rozwija swą działalność, organizując szereg nowych komisyj oświetleniowych. Kierownictwo nad pracami powierzonego nam przez miedzynarodową Komisję Oświetleniową sekretariatu Komisji płyt fotometrycznych objął prof. Pieńkowski. Komitet roztacza opiekę nad temi pracami ze względu nad ich międzynarodowe znaczenie. Ponadto prace innych komitetów studdjów M.K.O., a zwłaszcza prace z zakresu oświetlenia lotniczego są starannie studjowane przez odpowiednie komisje S.E.P. Delegaci P.K.Ośw. brali udział w posiedzeniach Komitetu studjów oswietlenia lotniczego w roku ubiegłym w Zurichu. Dla spraw P.K.Ośw. pracuje w chwili obecnej 7 komisyj S.E.P. ..........
IX. Polski Komitet Oświetleniowy.
1. Sprawy organizacyjne.
a) Skład Zarządu P.K.Ośw.:
przewodniczący p. inż. Tadeusz Czaplicki, wiceprzewodniczący p. dr. inż. Tomasz Kluz, członkowie Zarządu pp. inż. Józef Pawlikowski i Edward Potempski, sekretarz generalny p. inż. Józef Podoski.
b) Organizacja nowych Komisyj Oświetleniowych.
W okresie sprawozdawczym zostały zorganizowane 4 nowe komisje oświetleniowe, a mianowicie Komisja Fotometryczna, Komisja Żarówek, Komisja Oświetlenia Samochodowego i Komisja Oświetlenia Ulicznego.
2. Działalność Zarzadu P.K.Ośw.
.......... Zarząd P.K.Ośw. załatwił w okresie sprawozdawczym nastepujące sprawy :
a) Organizacja działu oswietleniowego na IV-tym Walnym Zgromadzeniu S.E.P. w Łodzi w kwietniu 1932 r., P.K.Ośw. zorganizował ze współudziałem Organizacji Gospodarki Świetlnej serję odczytów i szereg pokazów z dziedziny oświetlenia. Wygłoszone były następujące odczyty :
Inż. Edwarda Potempskiego : "O wpływie światła na wydajność i bezpieczeństwo pracy",
Prof. Mieczysława Pożaryskiego : "Pierwsze polskie przepisy oświetleniowe",
Inż. Franciszka Piaseckiego : "Zasady oświetlenia wnętrz",
Inż. Bronisława Zabłockiego : "Nowoczesne oprawy oświetleniowe",
Inż. Bentkowskiego Zygmunta : "Postępy w układaniu przewodów oswietleniowych",
Inż. Mieczysława Ferstera i Seweryna Mazrycera : "Rury świetlące (neonowe i inne)",
Pokazy odbyły się w Państwowej Szkole Włókienniczej i obejmowały szereg wzorów racjonalnego oświetlenia, demonstrowanie modeli oświetleniowych i wystawę armatur oswietleniowych.
Ponadto szereg objektów w mieście było naswietlonych oraz O.G.S. zorganizowała przy pomocy miejscowych instytucyj technicznych konkurs oświetlenia wystaw. Odczyty i pokazy cieszyły się dużym uznaniem uczestników Walnego Zgromadzenia.
b) Organizacja sekcji oświetleniowej na V-em Walnem Zgromadzeniu S.E.P. w Warszawie.
Zarząd P.K.Ośw. zajął się przygotowaniem referatów dla sekcji oświetleniowej na V-em Walnem Zgromadzeniu S.E.P., oraz artykułów do działu oswietleniowego w specjalnem wydawnictwie E.S.C., przygotowanem na ten Zjazd.
c) Ustalenie metody prac komisyj oświetleniowych.
Na podstawie praktyki prac przepisowych w komisjach Stowarzyszenia ustalono następującą metodę prac Komisyj Oświetleniowych. Projekty, opracowane przez komisje, przekazywane są celem uzgodnienia Zarządowi P.K.Ośw. te prace, które mają się ukazać jako PNE (Polskie Normy Elektrotechniczne) przekazywane są przez Zarząd P.K.Ośw. Zarządowi Centralnej Komisji Normalizacji Elektrotechnicznej dla nadania im ogólnej postaci, ustalonej przez organy przepisowe S.E.P. i dla uzgodnienia z innemi istniejącemi Polskimi Normami Elektrotechnicznemi. Inne prace załatwiane są w ostatecznym trybie przez Zarząd P.K.Ośw. i ogłaszane drukiem lub przekazywane stosownie do przeznaczenia.
d) Współpraca z Polskim Komitetem Normalizacyjnym.
Zarząd wszedł w kontakt z Polskim Komitetem Normalizacyjnym w sprawie wszelkiego rodzaju wydawnictw z zakresu oświetlenia, otrzymywanych przez P.K.N. na zasadzie wymiany. Wydawnictwa te, zgodnie z osiągniętym porozumieniem, będą przekazywane do P.K.Ośw.
e) Sprawozdanie z Kongresu Oświetleniowego Międzynarodowej Komisji Oświetleniowej.
Dzięki staraniom P.K.Ośw. uzyskano z Biura M.K.Ośw. pewną ilość sprawozdań z Międzynarodowego Kongresu Oświetleniowego, jaki się odbył w 1931 r. w Anglji oraz z VIII-ej Międzynarodowej Konferencji Oświetleniowej. Sprawozdania te w postaci 3-ech grubych tomów ofiarowano wyższym uczelniom, szeregowi bibljotek oraz instytucjom, wchodzącym w skład P.K.Ośw.
f) Organizacja nowych komisyj.
Zarząd P.K.Ośw. zajmował się organizacją czterech nowych Komisyj Oświetleniowych, ustalając ich skład, zapraszając przewodniczących i układając program ich prac.
g) Kierownictwo i uzgadnianie prac komisyj Oświetleniowych.
Zarząd P.K.Ośw. na swych posiedzeniach zajmował się uzgadnianiem i ustalaniem ostatecznego tekstu opracowywanych przez Komisje Oświetleniowe norm i przepisów, przekazując opracowane materiały stosownie do przeznaczenia, a więc do Centralnej Komisji Słownictwa Elektrotechnicznego S.E.P. i do Centralnej Komisji Normalizacji Elektrotechnicznej S.E.P. Rozpatrzono na posiedzeniach Zarządu projekty norm najmniejszej sredniej jasnosci wnętrz i norm oświetleniowych dla kolei, zatwierdzono projekt słownictwa oświetlenia lotniczego, ustalono tekst zleceń Międzynarodowej Komisji Oświetlenia Lotniczego dla użytku zainteresowanych władz i urzędów polskich.
3. Współpraca międzynarodowa.
P.K.Ośw. jest w stałych stosunkach z Biurem Międzynarodowej Komisji Oświetleniowej w Teddington (Anglja) z sekretarjatami kilku Komitetów Studjów oraz z Komitetami Oświetleniowemi zagranicą, zwłaszcza Angielskim, Amerykańskim, Austrjackim, Belgijskim i Francuskim.
XI. Komisje SEP.
..........
Komisja VI Żarówek - przewodniczący p. E. Potempski.
1. Sprawy organizacyjne.
Komisja powołana została do życia w grudniu ubiegłego roku, w związku z zupełnym wyczerpaniem nakładu przepisów na żarówki PNE-21-1929. przy Komisji funkcjonuje podkomisja oprawek i trzonków żarówek pod przewodnictwem p. B. Szapiry, współpracująca z Komitetem VI CEI.
2. Prace komisji w roku 1932/33.
Komisja odbyła w okresie od 1.V.32 r. do 1.VI.33 r. 4 posiedzenia. Zapoczątkowano prace nad sporządzeniem nowego projektu przepisów na żarówki. podkomisja odbyła 3 posiedzenia i zajęła się sprawami opracowania polskiego tekstu norm na oprawki i trzonki żarówek, uchwalonych przez C.E.I. (dok. RM-98). Odpowiedni projekt II-gi ogłoszony był w Nr. 4 "Przeglądu Elektrotechnicznego", spotkał się jednak z szeregiem sprzeciwów, wobec czego proponowane zmiany będą przesłane do C.E.I.
3. Program pracy na rok 1933/34.
a) Opracowanie przepisów na żarówki,
b) Opracowanie Norm na oprawki i trzonki żarówek.
Komisja Norm Jasności - przewodniczący prof. M. Pożaryski
1. Sprawy organizacyjne.
Podczas roku sprawozdawczego Komisja uzupełniła swój skład przez zaproszenie do współpracy Dep. Budowl. Min. Robót Publ. (inż. Raniecki) i Min. Wyznań Relig. i Ośw. Publiczn. (inż. Eichhorn) oraz p. Karłowskiego, który zgłosił chęć współpracy.
2. Prace Komisji w roku 1932/33.
Komisja odbyła w okresie sprawozdawczym 16 posiedzeń. Prace Komisji szły w dwu kierunkach :
1) Prowadząc w dalszym ciągu prace, zapoczątkowane w r. 1931 opracowano projekty jasności zaleconych dla :
a) ulic (ref. Felhorski), b) szkół (ref. Zabłocki), c) kolei (ref. Dzikowski i Wojciechowski), d) lokali publicznych (ref. Zabłocki), e) mieszkań (ref. Piasecki), i f) przemysłu (ref. Piasecki). Z tych prac zakończono projekt zaleceń dla kolei i mieszkań, inne prace są w toku.
2) Opierając się na kodeksie oświetleniowym, przyjęto międzynarodowo w Genewie w r. 1932 oraz na projektach zaleceń, wymienionych powyżej, opracowano w roku sprawozdawczym projekt polskich norm jasności, w którym zestawione są najmniejsze dopuszczalne jasności średnie dla typowych pomieszczeń i zajęć.
3. Program prac na rok 1933/34.
plan działalności Komisji na r. 1933/34 przewiduje opracowanie ogólnego wstepu do tablic jasności zaleconych, w których zawarte będą zasadnicze wskazówki oświetleniowe. Równolegle z tą pracą, Komisja opracowywać będzie w dalszym ciągu projekty jasności zaleconych, przytem zajmie się w pierwszym rzędzie pomieszczeniami mieszkalnemi i szkołami.
1934 r. Powstanie we Lwowie nowej fabryki żarówek POLUX
Kartel Phoebus decyduje o zlikwidowaniu Małopolskiej Fabryki Żarówek TANTRIS.

Przegląd Elektrotechniczny Zeszyt 9 z 1 maja 1934 r. pisał w artykule
VI Walne Zgromadzenie Stowarzyszenia Elektryków Polskich W Krakowie od 1 do 4 czerwca 1934 roku
PROGRAM
.......... Sobota, 2 czerwca.
20.00. Zwiedzanie w okolicach gmachu Akademji urządzeń nowoczesnego oświetlenia lampami sodowemi Al. 3 Maja.

Przegląd Elektrotechniczny Zeszyt 23 z grudnia 1934 r. pisał w artykule Prof. K.Drewnowskiego i inż. J.Hosera
Zarys organizacji i zakresu prac Instytutu Elektrycznego przy Politechnice Warszawskiej :
.......... 2. Zadanie i zakres prac. ..........
15. Źródła światła, przybory świetlne.
Żarówki. Próby odbiorcze (PNE-21). Studja nad trwałością. Sprawdzanie żarówek wzorcowych. - klosze i reflektory. - Lampy elektryczne, gazowe i t.d. - fotometrowanie. - Ogniwa i komórki fotoelektryczne.
16. Oświetlenie.
Pomiary jasności. - Studja nad racjonalnem oświetleniem.
.......... Zaleznie od rodzaju prac i urządzeń do tego potrzebnych przewiduje się na razie utworznie 3 oddziałów instytutu :
.......... III. Dział fotometrii.
.......... 3. Pomieszczenia i urządzenia.
.......... C. Dział Fotometrji.
Pracownia fotometryczna. - Dla tej pracowni przewidziano na IV p.: salę o 7 oknach frontu (ok. 140 m2), która będzie podzielona na dwa mniejsze pokoje i dwie sale stosownie do potrzeb. Do niej należy korytarz ok. 20 m długi i 3 m szeroki, oraz ciemnia (ok. 100 m2). W tych pomieszczeniach odbywać się mają badania żarówek, lamp, reflektorów, oswietlenia i t.d.
Pracownia fotograficzna mieścić się będzie obok pracowni fotometrycznej. Przewidziano dla niej przestrzeń ok. 40 m2.
1936 r. Pożar niszczy Górnośląską Fabrykę Żarówek HELIOS.
1937 r. Zakończenie budowy nowego dwupiętrowego budynku produkcyjnego Polskich Zakładów Philips w Warszawie.
Odbudowanie Górnośląskiej Fabryki Żarówek HELIOS w Katowicach (właściciele otrzymali odszkodowanie od Towarzystwa Ubezpieczeniowego). Sprowadzone, poza zasięgiem kartelu "Phoebus", nowych maszyn i urządzeń produkcyjnych w tym do produkcji skrętek.
Odrzucenie przez Zarząd HELIOS oferty kartelu dotyczącej wykupienia fabryki.
1937 r. Górnośląska Fabryka Żarówek otrzymuje rządowe zamówienia na różnego rodzaju źródła światła, rozszerza asortyment i ilość produkowanych żarówek, rozpoczyna budowę własnej huty szkła lampowego w Siemianowicach, otwiera w Bogucicach własną fabrykę opakowań.
1938 r. W roku tym produkcja żarówek w poszczególnych fabrykach wynosiła :
1. Zjednoczona Fabryka Żarówek S.A. - 3 miliony sztuk
2. Polskie Zakłady Philips S.A. - 4 miliony sztuk
3. Polska Żarówka OSRAM S.A. - 3,5 miliony sztuk
4. Górnośląska Fabryka Żarówek HELIOS Sp. z o.o. - 4 miliony sztuk
5. Fabryka Żarówek POLUX - 300 tysięcy sztuk
Tylko HELIOS stosuje pracę dwu zmianową. W pozostałych fabrykach pracuje się na jedną zmianę nie wykorzystując posiadanych mocy produkcyjnych. Najwięcej pracowników zatrudniają Polskie Zakłady Philips (1300 osób - w tym 350 pracowników umysłowych). Zjednoczona Fabryka Żarówek zatrudnia 280 osób, Pabianicka fabryka OSRAM - 260 osób, HELIOS - 350 osób. Polskie Zakłady Philips wytwarzają największą ilość i najbogatszy asortyment wyrobów, żarówki głównego szeregu i żarówki miniaturowe, trzonki, balony, rurki i pręty do żarówek, elektronowe lampy odbiorcze (montowane z detali w wiekszości importowanych i częściowo wytwarzanych na miejscu), radioodbiorniki montowane z części sprowadzanych z Holandii oraz z półfabrykatów własnych, jak głośniki, kondensatory obrotowe, kondensatory papierowe, oporniki, cewki, skale, napędy skal (część materiałów do tych półfabrykatów również była importowana np. magnesy stałe, stożki do głośników, blacha mosiężna), nadajniki i odbiorniki specjalne, cewki Pupina, termosy.

Łącznie działa 19 firm produkujących oprawy oświetleniowe w tym :
Fabryka Żyrandoli Elektrycznych A. Marciniak S.A. w Warszawie
Bracia Borkowscy, Zakłady Elektrotechniczne S.A. w Warszawie
Polskie Zakłady Philips S.A. w Warszawie
Polskie Zakłady SCHACO w Krakowie
Polskie Zakłady Elektrotechniczne ERA S.A. we Włochach k/Warszawy
Fabryka Przemysłu Elektrycznego w Czechowicach
fabryka Kabli S.A. w Krakowie - Płaszowie.
1.09.1939 r. Hitlerowska agresja na Polskę.
Wrzesień 1939 r. W skutek wojny zamiera praca w fabrykach lampowych.
Z polecenia władz wojskowych zostaje utworzona ekipa specjalistów Polskich Zakładów Philips, którzy z niezbędnymi urządzeniami wyjeżdzają do Lwowa dla zorganizowania tam produkcji lamp nadawczych.
Zbombardowanie zabudowań Zjednoczonej Fabryki Żarówek w Warszawie przy ul.Nowowiejskiej 13. Doszczętnie zburzony zostaje budynek administracyjny, pomieszczenia produkcyjne ulegają mniejszym uszkodzeniom.
Zbombardowanie Polskich Zakładów Philips.
Październik 1939 r. Wprowadzenie przymusowego zarządu niemieckiego nad Górnośląską Fabryką Żarówek HELIOS oraz Zjednoczoną Fabryką Żarówek i Polskimi Zakładami Philips.
Zmiana nazwy fabryki w Pabianicach na OSRAM - GmbH
1940 r. Po usunięciu skutków bombardowań - uruchomienie pracy w Zjednoczonej Fabryce Żarówek w Warszawie.
Ze względu na toczącą się wojnę okupant dąży do zwiększenia produkcji fabryk lampowych na terenach okupowanych. Szybko rozszerza zatrudnienie we wszystkich fabrykach. Załoga Polskich Zakładów Philips zostaje zwiększona do 2800 osób.
Podporządkowanie Polskich Zakładów Philisp w Warszawie dowództwu niemieckiej marynarki wojennej. Uruchomienie produkcji aparatów nadawczo-odbiorczych do łodzi podwodnych i czołgów.
1.08.1944 r. Powstanie w Warszawie.
3.08.1944 r. Powstańcy opanowują Polskie Zakłady Philips.
Wrzesień 1944 r. Klęska Powstania. Demontaż maszyn i urządzeń z Zakładów Philips i wywożenie ich do Weisswasser w Niemczech i do Krebs w Austrii. Do Austrii, gdzie ma powstać filia Philips'a, wywozi się również część personelu fabryki. Dyrekcja i pracownicy pochodzenia holenderskiego opuszczają Warszawę. Budynki Zakładów Philips w Warszawie przy ul.Karolkowej i Grzybowskiej zostają spalone i zburzone.
Demontaż i wywiezienie do Austrii maszyn i urzadzeń Zjednoczonej Fabryki Żarówek (TUNGSRAM); podminowanie fabryki.
Grudzień 1944 r. Wysadzenie w powietrze Zjednoczonej Fabryki Żarówek w Warszawie. Ocalał budynek produkcyjny przy ul. Nowowiejskiej 13 (dawniej 7)
Wywiezienie bardziej wartościowych maszyn i urządzeń z fabryki w Pabianicach, przygotowanie zabudowań fabryki do wysadzenia w powietrze.
Styczeń 1945 r. Wyzwolenie Warszawy, Pabianic i Katowic.
Koniec stycznia 1945 r. Utworzenie Zarządu Państwowego Polskich Zakładów Philips.
Utworzenie Zarządu Państwowego nad fabryką w Pabianicach, której nowa nazwa brzmi Polska Żarówka OSRAM s.A. - Fabryka w Pabianicach pod Zarządem Państwowym.
Luty 1945 r. Ponowne uruchomienie produkcji żarówek w fabryce w Pabianicach.
Lipiec-sierpień 1945 r.  Zorganizowanie ekipy złożonej z pracowników Polskich Zakładów Philips i innych zniszczonych przez okupanta przedsiębiorstw radiotechnicznych - w tym firmy "Marconi". Skierowanie ekipy do Dzierżoniowa z zadaniem utworzenia tam fabryki lamp radiowych.
Marzec 1946 r. Dyrektorem Pabianickiej Fabryki Żarówek zostaje mianowany Kazimierz Kossakowski, długoletni dyrektor fabryki pabianickiej w okresie międzywojennym.
Koniec 1946 r. W Dzierżoniowie, w dawnych pomieszczeniach firmy TELEFUNKEN, rozpoczyna działalność Państwowa Fabryka Lamp Radiowych. Uruchomiona zostaje produkcja elektronowych lamp odbiorczych.
27 luty 1947 r. Zostaje podpisana umowa z firmą Philips na dostawę maszyn i urządzeń do produkcji żarówek i ich detali (skrętki, elektrody) oraz na przeszkolenie polskich specjalistów w zakładach holenderskich w Eindhoven.
1 lipiec 1947 r. Decyzja o przeniesieniu Państwowej Fabryki Lamp Radiowych z Dzierżoniowa do Warszawy.
Grudzień 1947 r. Podpisanie z firmą Philips umowy licencyjnej na dostawę dokumentacji, maszyn i urządzeń do produkcji lamp elektronowych oraz na udzielenie pomocy technicznej w opanowaniu produkcji.
20 kwiecień 1948 r. Uruchomienie fabryki żarówek w odremontowanych pomieszczeniach w Warszawie przy ul. Nowowiejskiej 13, w których mieściła się pierwsza Warszawska Fabryka Lamp Żarowych, a potem Zjednoczona Fabryka Żarówek TUNGSRAM. Dyrektorem Warszawskiej Fabryki Żarówek zostaje inż. Maurycy Huettner.
Lipiec 1948 r. Zawarcie z firmą Philips umowy uzupełniającej, rozszerzającej umowę tzw. "żarówkową". Philips zobowiązał się udzielić pomocy w uruchomieniu produkcji świetlówek.
9 grudzień 1948 r. Utworzenie przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą
Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych z siedzibą w Warszawie.
1 maj 1949 r. Uruchomienie produkcji elektronowych lamp odbiorczych w przeniesionej z Dzierżoniowa do Warszawy, Panstwowej Fabryce Lamp Radiowych, zlokalizowanej w baraku postawionym przy ul. Karolkowej oraz w odremontowanym budynku dawnych magazynów i lakierni.
1 czerwiec 1949 r. Powołanie Kazimierza Kossakowskiego na stanowisko naczelnego dyrektora Zakładów Wytwórczych Lamp Elektrycznych.
Lipiec 1949 r. Uruchomienie produkcji świetlówek oraz skrętek i elektrod w odbudowanej części hali szedowej w Warszawie przy ul.Karolkowej. Uroczyste otwarcie Zakładów Wytwórczych Lamp Elektrycznych. Położenie kamienia węgielnego pod nowy 10-cio piętrowy gmach przy ul. Grzybowskiej.
1952 r. Do nowo wybudowanego gmachu w Warszawie przy ul.Grzybowskiej, którego 2/3 oddano do użytku, przeniesiona zostaje fabryka żarówek z ul.Nowowiejskiej oraz wytwórnia lamp radiowych z pomieszczeń tymczasowych przy ul.Karolkowej. Połączone na jednym terytorium zakłady, łącznie z zakładem wytwarzającym świetlówki oraz skrętki i elektrody zatrudniają 2500 pracowników, w tym około 60% kobiet.
1953 r. Zakończenie budowy głównego gmachu produkcyjnego ZWLE. Do nowej części tego budynku przeniesiony zostaje z hali szedowej zakład produkcji świetlówek. Rozpoczęcie w ZWLE produkcji trzonków oraz drutów wolframowych i molibdenowych do lamp oświetleniowych i elektronowych. Uruchomienie produkcji lamp nadawczych.
Rozbudowa Biura Konstrukcyjnego ZWLE.
W ZWLE pracuje 3800 osób.
Opracowanie i wykonanie podstawowych urządzeń do otrzymywania monokrystalicznego germanu i krzemu.
Śląska Fabryka Żarówek HELIOS uruchamia produkcję zwierciadlanych lampowych promienników podczerwieni na wykonanych we własnym zakresie urządzeniach.
1954 r. Podjęcie w ZWLE własnej produkcji luminoforów.
W Biurze Konstrukcyjnym ZWLE prowadzi się próby uruchomienia laboratoryjnej produkcji diod.
W ZWLE przystępuje się do opracowania polskich lamp mikrofalowych.
W wyniku starań Zakładów Wytwórczych Lamp Elektrycznych w Politechnice Warszawskiej zostaje otwarta specjalizacja w zakresie techniki oświetleniowej. Wykłady z tej dziedziny prowadzi wieloletni pracownik przemysłu oświetleniowego inż. Maurycy Heuttner.
W Śląskiej Fabryce Żarówek oddana zostaje do eksploatacji nowa hala produkcyjna.
Przejęcie Fabryki opakowań blaszanych MEWA w Bielsku-Białej od przemysłu terenowego w celu rozwinięcia produkcji trzonków do żarówek. Fabryka Opakowań Blaszanych powstała w 1921-23 r. jako prywatny Zakład wytwarzający kapsle stanielowe. W 1945 r. została zdewastowana przez okupanta, który wywiózł w głąb Rzeszy najbardziej cenne maszyny. Po wojnie uruchomiono tam produkcję tub ołowianych i ołowiano-cynkowych. W 1950 r. w MEWIE uruchomiona zostaje, po raz pierwszy w Polsce, produkcja tub aluminiowych. W 1953 r. Fabryka przejmuje produkcję trzonków do żarówek z Zakładu A-15 w Czechowicach-Dziedzicach. Trzonki wytwarzane są przy kontynuowaniu dotychczasowej produkcji (tuby ołowiowe, ołowiowo-cynkowe i aluminiowe, kapsle stanielowe oraz osłony - kubki aluminiowe dla przemysłu teletechnicznego).
1955 r. Biuro Konstrukcyjne ZWLE podejmuje próbę wykonania tranzystorów ostrzowych.
Do nowozbudowanego budynku w Warszawie przy ul. Kolejowej 59/61 przeniesiona zostaje z ZWLE produkcja drutów wolframowych, molibdenowych i płaszczowych oraz próżniowych metali lampowych. Wyodrębnione zostają Zakłady Materiałów Lampowych METLAM, które organizują się w oparciu o kadrę ZWLE i procesy produkcyjne opanowane w ZWLE. Naczelnym dyrektorem ZML mianowany jest Henryk Grodzicki.
W oparciu o specjalistów ZWLE zostają stworzone Zakłady Budowy Maszyn Lampowych w Warszawie przy ul. Karolkowej 13 (później przy ul.Siedmiogrodzkiej 1/3). Zakłady te przejmują produkcję maszyn i urządzeń do produkcji lamp.
Zorganizowanie w Pabianickiej Fabryce Żarówek wydziału budowy maszyn. Rozpoczęcie budowy maszyn i urządzeń na potrzeby fabryk lampowych.
1956 r. Opanowanie w Zakładach Materiałów Lampowych produkcji miedzi próżniowej do lamp nadawczych.
W Zakładach Wytwórczych Lamp Elektrycznych opanowana zostaje produkcja lamp oscyloskopowych, w tym kineskopów.
W ZWLE zostają wytworzone pierwsze polskie lampy mikrofalowe.
Utworzenie Przemysłowego Instytutu Elektroniki z części kadr inżynieryjno-technicznych Biura Rozwojowego ZWLE. Część pracowników tego Biura przeszła także do wyłonionych z ZWLE nowych przedsiębiorstw.
1957 r. W Zakładach Wytwórczych Lamp Elektrycznych zostaje wytworzona pierwsza partia lamp nowalowych. W ZWLE organizuje się koło Stowarzyszenia Elektryków Polskich. 12.IX.1957 r. powstały Mazurskie Zakłady Aparatury Oświetleniowej A-23 w Wilkasach. Firma zajmowała się głównie produkcją sprzętu oświetleniowego i instalacyjnego. Jednostką nadrzędną był Centralny Zarząd Przemysłu Artykułów Elektrotechnicznych w Warszawie.
1958 r. Przeniesienie opanowanej produkcji lamp oscyloskopowych i kineskopowych z ZWLE do nowo zbudowanego Zakładu Lamp Oscyloskopowych ZELOS w Piasecznie. Wraz z produkcją do nowego zakładu przechodzi część kadry ZWLE. Przeniesienie opanowanej w ZWLE produkcji lamp nadawczych i mikrofalowych do nowego Zakładu Lamp Nadawczych LAMINA w Piasecznie. Do LAMINY odchodzi część pracowników ZWLE wyspecjalizowanych w tej dziedzinie. Przejęcie od Ministerstwa Oświaty terenu i zabudowań w Pile przy ulicy Kossaka 150 w celu utworzenia nowej fabryki żarówek. Wyprodukowanie przez Pilską Fabrykę Żarówek LUMEN pierwszej partii lamp żarowych głównego szeregu w ilości 130 tys. szt. Katowicki HELIOS uruchamia produkcję rurek neonowych dla celów reklamy. Na terenie obiektu Samopomocy Chłopskiej w Gostyninie powstają Zakłady Sprzętu Oświetleniowego ELGO. W późniejszym okresie nazwę zakładów zmieniono na POLAM-GOSTYNIN. Początkowo profil produkcyjny był ukierunkowany na typowy elektryczny sprzęt instalacyjny, tzn. puszki i gniazda rozgałęźne, tablice do liczników energii elektrycznej i sprzęt łącznikowy. Produkcję tę rozpoczęto sukcesywnie w latach 1958-1960, przy jednoczesnej budowie podstawowych obiektów produkcyjnych.
1959 r. Polski przemysł lampowy posiada 9 zakładów :
- Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych w Warszawie
- Pabianicka Fabryka Żarówek w Pabianicach
- Śląska Fabryka Żarówek HELIOS w Katowicach
- Pilska Fabryka Żarówek w Pile
- Zakłady Lamp Oscyloskopowych ZELOS w Piasecznie
- Zakłady Lamp Nadawczych LAMINA w Piasecznie
- Zakłady Materiałów Lampowych METLAM w Warszawie
- Zakłady Budowy Maszyn Lampowych UNIMA w Warszawie
- Fabryka Opakowań Blaszanych MEWA w Bielsku-Białej,
zatrudniających łącznie około 8,5 tysiąca pracowników.
Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych zatrudniają 4989 osób, przy czym kobiety stanowią większość załogi. VI 1959 r. Mazurskie Zakłady Aparatury Oświetleniowej A-23 w Wilkasach weszły w skład Zjednoczenia Przemysłu Kabli i Sprzętu Elektrotechnicznego "Elkam" w Warszawie.
1960 r. Podjęta zostaje decyzja o rozbudowie Pabianickiej Fabryki Żarówek.
Zakłady Materiałów Lampowych uruchamiają produkcję ciągadeł diamentowych.
Rozpoczęcie produkcji skrętek w Pilskiej Fabryce Żarówek.
Zakup licencji z firmy Philips na produkcję lamp rtęciowych w Zakładach Wytwórczych Lamp Elektrycznych.
Zmiana profilu przedsiębiorstwa „Centralne Warsztaty Sprzętu Sportowego” utworzonego w 1948 roku w Kętrzynie na produkcję sprzętu oświetleniowego połączone z przybraniem nazwy "Kętrzyńska Fabryka Sprzętu Elektrotechnicznego FAREL"
1961 r. Uruchomienie w ZWLE produkcji lamp rtęciowych na licencji Philipsa. Licencja obejmowała cztery podstawowe typy lamp o mocach 80, 125, 250 i 400W. Zespół maszyn zakupionych w ramach licencji posiadał wydajność ok. 100 szt. jarzników na godzinę i ok. 180 szt. lamp na godzinę. Urządzenia licencyjne posiadały mały stopień mechanizacji, a proces technologiczny oparty był w przeważającej mierze na operacjach ręcznych. Rozwój ilosciowy w pierwszych latach produkcji oparty był na powieleniu urządzeń Philipsa.
1961-62 r. Podjęta zostaje decyzja zmiany profilu produkcyjnego Zakładów Sprzętu Oświetleniowego ELGO w Gostyninie. Przygotowano i rozpoczęto produkcję stateczników do lamp fluorescencyjnych i rtęciowych.
1962 r. Uruchomienie w Warszawskiej Hucie Szkła OŻARÓW ręcznej produkcji balonów szklanych do lamp rtęciowych wytwarzanych w ZWLE.
Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów podejmuje decyzję zakupienia elektronicznej maszyny cyfrowej (EMC) dla Zakładów Wytwórczych Lamp Elektrycznych i dla Zakładów Radiowych im. M.Kasprzaka.
Pilska Fabryka Żarówek przystępuje do produkcji maszyn lampowych. Pierwszą wytworzoną maszyną była trzonkarka.
Uruchomienie budowy maszyn do produkcji materiałów lampowych przez ZML METLAM.
Śląska Fabryka Żarówek HELIOS specjalizuje się w zakresie produkcji żarówek telefonicznych.
W wyniku rozbudowy zakładu MEWA w Bielsku-Białej przekazana zostaje do eksploatacji nowa hala zatapialni i galwanizerni oraz tłoczni.
Rozpoczyna się rozbudowa Pabianickiej Fabryki Żarówek na terenach między ulicami Borucką - Partyzancką - Konstantynowską.
1963 r. Utworzenie w Pułtusku oddziału mechanicznego ZWLE. Przeniesiono do niego wytwarzanie detali metalowych.
1964 r. ZWLE przekazują produkcję żarówek głównego szeregu i żarówek samochodowych do fabryk w Pabianicach, Katowicach i Pile.
Utworzone zostaje Przedsiębiorstwo Prowadzące - Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych, w skład którego wchodzą:
Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych - zakład wiodący Pabianicka Fabryka Żarówek POLAM - zakład zgrupowany Śląska Fabryka Żarówek HELIOS - zakład zgrupowany Pilska Fabryka Żarówek LUMEN - zakład zgrupowany Zakłady Materiałów Lampowych METLAM - zakład zgrupowany Zakłady Budowy Maszyn Lampowych UNIMA - zakład zgrupowany Zakłady Lamp Elektronowych DOLAM - zakład zgrupowany Koszalińskie Zakłady Maszyn UNIMASZ - zakład zgrupowany Fabryka Opakowań Blaszanych MEWA - zakład zgrupowany
Dyrektorem naczelnym Przedsiębiorstwa Prowadzącego zostaje mgr Mieczysław Witkowski.
Opracowanie i wdrożenie w ZWLE nowej, wysokowydajnej technologii (metoda masowa) pokrywania emiterem i spiekania katod do lamp rtęciowych.
Opracowanie i uruchomienie w ZWLE produkcji luminoforu typu fluorogermanian magnezu.
1965 r. Oddanie do eksploatacji nowej hali produkcyjnej w Pabianickiej Fabryce Żarówek. Przeniesiono do niej wydział produkcji żarówek karzełkowych. W nowym budynku zlokalizowano również dwa nowo utworzone wydziały produkcyjne, żarówek specjalnych oraz żarówek samochodowych.
Śląska Fabryka Żarówek HELIOS uruchamia własną produkcję skrętek, głównie do zarówek samochodowych.
W Pilskiej Fabryce Żarówek LUMEN uruchomiony zostaje zespół do produkcji żarówek zbudowany w fabryce.
Zakłady Materiałów Lampowych wdrażają do użytku pierwsze wielociągi własnej budowy oraz nowoczesne polerki do elektropolerowania drutów wolframowych i molibdenowych skonstruowane przez fachowców ZML. Uruchamia się produkcję drutów CuNi7, CuAgZ i innych kolorowych.
1968 r. Opracowanie i wdrożenie w ZWLE nowej technologii pokrywania baniek lamp rtęciowych luminoforem.
1969 r. Do ZWLE zakupione zostały podstawowe maszyny szybkobieżnego zespołu do produkcji jarzników lamp rtęciowych z firmy Luxram o wydajności 500 szt. na godzinę. Równolegle wykonano w Zakładzie Budowy Maszyn ZWLE zespół do produkcji lamp o podobnej wydajności. W późniejszych latach siedemdziesiątych nastąpił szybki wzrost ilosciowy produkcji dzieki uruchomieniu kolejno czterech dodatkowych linii do produkcji jarzników i trzech linii do produkcji lamp wybudowanych w kraju.
Opracowanie w ZWLE konstrukcji i technologii lamp rtęciowo-żarówych typu Mix 160, 250 i 450W.
Opracowanie w ZWLE procesu technologicznego i wdrożenie do produkcji lamp rtęciowych w bańce z odbłyśnikiem typu LRFR (w pierwszym etapie z odbłysnikiem Al, następnie TiO2).
W Warszawie przy skrzyżowaniu ulic Kasprzaka i Towarowej rozpoczęto budowę nowych obiektów dla ZWLE, budynku socjalnego, budynków zaplecza technicznego, gospodarki wodnej i gospodarki gazami. W Pułtusku przy ul.Kolejowej 18 rozpoczyna się budowa nowego obiektu dla Zakładu Metalowego ZWLE. Zakład Materiałów Lampowych uruchamia produkcję styków motoryzacyjnych. XII 1969 r. Mazurskie Zakłady Aparatury Oświetleniowej A-23 w Wilkasach zmieniają nazwę na Zakłady Sprzętu Oświetleniowego "ZAOS".
Styczeń 1970 r. Uruchomienie produkcji szkła kwarcowego na bazie licencji angielskiej w Warszawskiej Hucie Szkła OŻARÓW.
Powstaje Kombinat Źródeł Światła "Unitra" - POLAM. Zakładem wiodącym wyznaczono Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych w Warszawie. W skład Kombinatu wchodzą :
1. Pabianicka Fabryka Żarówek "Polam"
2. Ślaska Fabryka Żarówek HELIOS
3. Pilska Fabryka Żarówek LUMEN
4. Fabryka Opakowań Blaszanych MEWA
5. Zakłady Materiałów Lampowych METLAM
6. Zakłady Budowy Maszyn Lampowych UNIMA
7. Warszawska Huta Szkła OŻARÓW
Włączona w skład Kombinatu Huta Szkła OŻARÓW od lat specjalizuje się w produkcji półfabrykatów dla przemysłu lampowego. Powstała w 1907 roku i do końca wojny działała jako prywatne przedsiębiorstwo. Po upaństwowieniu, w początku lat pięćdziesiątych staje się jednym z zakładów szklarskich kooperujących z przemysłem lampowym.
W Śląskiej Fabryce Żarówek HELIOS rozpoczęta zostaje generalna przebudowa zakładu.
W Pogwizdowie k/Rzeszowa organizuje się zakład produkcji świetlówek wchodzący w skład Kombinatu Źródeł Światła.
Zakłady Materiałów Lampowych uruchamiają produkcję pasów molibdenowych. W zakładach tych skonstruowano, wykonano i wdrożono do użytku piece dwunasto rurowe do redukcji wolframu i molibdenu.
Kombinat Źródeł Światła UNITRA-POLAM podpisuje z Politechniką Warszawską wieloletnią umowę w sprawie prowadzenia wspólnie prac naukowo-badawczych i doświadczalnych.
1971 r. Pilska Fabryka Żarówek LUMEN uruchamia produkcję żarówek z dwuskrętką.
W Zakładach Materiałów Lampowych METLAM jednociągi zostają zastąpione wielociągami własnej budowy.
Fabryka MEWA w Bielsku-Białej przekazuje produkcję kapsli i tub do zakładu spółdzielczego. MEWA specjalizuje się w produkcji trzonków do lamp elektrycznych.
Zakład Budowy Maszyn Lampowych UNIMA zostaje wyłączony z Kombinatu Źródeł Światła i przekształcony w Zakład Maszyn i Urządzen Technologicznych podporządkowany Zjednoczeniu Przemysłu Elektronicznego. Część pracowników ZBML zostaje przeniesiona służbowo do ZWLE tworząc wydział budowy maszyn.
Opracowanie w ZWLE i uruchomienie w Instytucie Badań Jądrowych w Świerku produkcji emiteru do lamp rtęciowych.
31 grudzień 1971 r. Kombinat Źródeł Światła UNITRA-POLAM zostaje przekształcony w Kombinat Techniki Świetlnej POLAM.
1 styczeń 1972 r. Przy Kombinacie Techniki Świetlnej POLAM powołany zostaje Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Techniki Świetlnej (OBRTŚ) oraz Zakład Doświadczalny Sprzętu Oświetleniowego i Urządzeń Technologicznych (ZDSOiUT).
1972 r. Do Kombinatu Techniki Świetlnej POLAM włączony zostaje Zakład Sprzętu Oświetleniowego w Gostyninie.
Do użytku Zakładu Metalowego ZWLE w Pułtusku został oddany nowy obiekt przy ul.Kolejowej 18.
1 styczeń 1973 r. Zakład Metalowy ZWLE w Pułtusku, będący dotychczas filią Zakładów Wytwórczych Lamp Elektrycznych, przekształcony zostaje w samodzielne Zakłady Podzespołów Lampowych wchodzące w skład Kombinatu Techniki Świetlnej POLAM.
1973 r. Wdrożenie do małoseryjnej produkcji w ZWLE, opracowanych w OBRTŚ i ZDSOiUT lamp metalohalogenkowych typu LRJ.
1973-76 r. Zakład Doświadczalny Sprzętu Oświetleniowego i Urządzeń Technologicznych przy ZWLE POLAM wykonuje i uruchamia, dla Huty Szkła w Ożarowie, zespół maszyn i urządzeń do próżniowego wytopu kwarcu i produkcji rurek kwarcowych. Do najtrudniejszych i najważniejszych urządzeń tej linii należały obrotowe piece próżniowe do wytopu kwarcu, zespół urządzeń wraz ze sterowaniem automatycznym do pionowego cięcia rurek kwarcowych, zgrzewarka wlewków i automat do cięcia rurek kwarcowych.
1974 r. Uruchomienie automatycznej produkcji balonów szklanych w Warszawskiej Hucie Szkła OŻARÓW na urządzeniach japońskich.
1975 r. Zakład Doświadczalny Sprzętu Oświetleniowego i Urządzeń Technologicznych przy ZWLE POLAM przy współudziale Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego POLAM rozpoczyna prace nad wysokoprężnymi lampami sodowymi. Jako pierwsze wdrożono do produkcji dwa podstawowe typy lamp sodowych WLS 250W i WLS 400W osiągając produkcję w wysokości 100 tys. szt. rocznie. Do roku 1986 planowano rozwinięcie produkcji wysokoprężnych lamp sodowych do wysokości 400 tys. szt. w oparciu o rurkę z polikrystalicznego tlenku glinu wykonywaną z krajowego surowca.
1975-82 r. Zakład Doświadczalny Sprzętu Oświetleniowego i Urządzeń Technologicznych przy ZWLE POLAM opracowuje i wdraża do produkcji halogenowe żarówki samochodowe. Początkowo uruchomiono produkcję doświadczalną żarówek H3, 12V, 55W i H4, 12V, 60/55W. Wysoka jakość potwierdzona została uzyskaniem homologacji. Wykonano i wdrożono do użytku w ZWLE POLAMP wysokowydajne linie do produkcji żarówek H3 i H4. Rozpoczęto masowy eksport.
1976 r. Opracowanie i wdrożenie do produkcji w ZWLE luminoforu na bazie ortofosforanu i wanadianu itru o wyższej wydajnosci świetlnej i niższych kosztach materiałowych. Od 1 Stycznia 1976r w oparciu o zarządzenie Ministra Przemysłu Maszynowego Zakłady Sprzętu Oświetleniowego "ZAOS" w Wilkasach rozpoczęły funkcjonowanie jako samodzielne.
 
1976-81 r. W Zakładzie Doświadczalnym Sprzętu Oświetleniowego i Urządzeń Technologicznych przy ZWLE POLAM skonstruowano i wykonano wysokowydajną linię do świetlówek głównego szeregu i prowadzono na niej produkcję doświadczalną. Linia ta składała się z 21 typów urządzeń. Przy wysokim wówczas stopniu automatyzacji zastosowano zatapianie stykowe talerzyków z rurą, zgrzewanie doprowadników zamiast dotychczasowego ich lutowania, pompy obrotowe na pozycjach pompownicy zwiększające wydajność pompowania i polepszające parametry świetlówek. Zamiast dozowania płynnej rtęci zastosowano taśmy Gemedis eliminujące szkodliwe dla zdrowia zatrucie rtęcią.
1977 r. W ZWLE opracowano konstrukcje i technologię oraz wdrożono do małoseryjnej produkcji lampy rtęciowe dostosowane do potrzeb rolnictwa.
1972-82 r. W okresie pierwszych dziesięciu lat istnienia Zakład Doświadczalny Sprzętu Oświetleniowego i Urządzeń Technologicznych przy ZWLE POLAM opracowano konstrukcję i technologię lub uruchomiono produkcję wielu nowoczesnych źródeł światła, między innymi :
żarówki halogenowe, samochodowe typu H-3 12V/55W, H-4 12V 60/55W, H-4 24V 75/70W
żarówki halogenowe, projekcyjne typu LH-31 24V/150W, LH-32 24V/250W,
LH-34 220-230V 600W 75h, LH-35 12V 20W
żarówki halogenowe na napięcia 220-230V typu LH-21 1000W 15h, LH-41 1000W 200h,
LH-11 1000W 2000h, LH-12 2000W 2000h
halogenowe promienniki podczerwieni na napięcia 220-230V typu LH-81 1000W, LH-71 1500W, LH-72 2000W
wysokoprężne lampy sodowe WLS-250W, WLS-400W
lampy rtęciowo-żarowe MixFM-160W, MixFM-250W
lampy ksenonowo-impulsowe JK-45
lampy medyczne UVMix 300W
lampy w szkle Wood'a LRW-125W
lampy halogenowo-rtęciowe LRJ-400W, LRJ-700W, LRJ-1000W, LRJ-2000W
układy zapłonowe UZT-400W
1974-75 r. Rozszerzeniu ulega profil produkcyjny Zakładów Sprzętu Oświetleniowego ELGO w Gostyninie. Rozpoczęto produkcję opraw oświetleniowych do lamp fluorescencyjnych i rtęciowych. Działalność w zakresie opraw rozpoczęta od produkcji opraw do mebli, została stopniowo rozszerzona na praktycznie cały asortyment wnętrzowych opraw świetlówkowych ogólnego przeznaczenia. W produkcji znalazły się oprawy otwarte, klosze w kilku wariantach wykonania do sufitów podwieszanych systemu FAEL.
1978 r. W Zakładach Sprzętu Oświetleniowego ELGO uruchomiono produkcję pierwszej w Polsce oprawy oświetlenia ulicznego do wysokoprężnej lampy sodowej 400W. W realizacji tego zadania brało udział kilka innych pokrewnych zakładów, a w opracowaniu konstrukcji merytoryczną pomoc zapewnił Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy POLAM w Warszawie.
1978-81 r. W Zakładach Sprzętu Oświetleniowego ELGO w Gostyninie wprowadzono do produkcji osprzęt elektryczny niezbędny do produkcji opraw i stateczników tj. złączki zaciskowe, oprawki do świetlówek oraz oprawki do zapłonników, oprawki do żarówek samohamowne z gwintem E-40, układy zapłonowe do wysokoprężnych lamp sodowych itp.
1981 r. Zakłady Sprzętu Oświetleniowego "Polam Wilkasy" uzyskały pełną samodzielność na mocy ustawy o przedsiębiorstwach państwowych. Po likwidacji Zjednoczeń w maju 1982r zakłady przystąpiły do dobrowolnego zrzeszenia Producentów Sprzętu Oświetleniowego i Elektrotechnicznego "Polam" w Warszawie. W tych latach firma produkuje już oprawy przeciwwybuchowe dla górnictwa węglowego, przemysłu chemicznego, oprawy przemysłowe budowy otwartej i zamkniętej dla pomieszczeń o przeciętnym zapyleniu i wilgotności oraz narażonych na działanie wody. Zajmuje się także kompleksowym oświetleniem w budownictwie mieszkaniowym, produkuje oprawy do oświetlenia miejsc pracy w przemyśle i mieszkaniach, oprawy do specjalnych promienników używanych w hodowli zwierząt, drobiu i docelowo produkcji roślinnej. Dynamiczny rozwój konstrukcji był możliwy dzięki utworzeniu własnej prototypowni, laboratorium elektrycznego i biura konstrukcyjnego.
1994 r. 27.VI.1994r - powstała spółka z o.o. Elektrim Wilkasy. Zakłady Sprzętu Oświetleniowego "POLAM-WILKASY" zostały sprywatyzowane i wniesione aportem do "Elektim Wilkasy" w dniu 5.01.1994r. Przedmiotem działalności spółki jest: produkcja sprzętu oświetleniowego i elektroinstalacyjnego, świadczenie usług w zakresie przerobu metali i tworzyw sztucznych, powłok lakierniczych, usług projektowych i turystycznych, handel krajowy i zagraniczny wyrobami własnymi i nabytymi, działalność szkoleniowa oraz doradztwo ekonomiczne, handlowe i finansowe.
1999 r. 27.IX podpisana została ostateczna umowa finalizująca transakcję zakupu zakładów Elektrim Wilkasy Sp. z o.o. przez ES-SYSTEM S.A. w Krakowie, powstała spółka z o.o. "ES-SYSTEM Wilkasy". Działalność gospodarczą spółka rozpoczęła w dniu 1.12.1999r. Profil działalności spółki pozostał niezmieniony.
 

Zebrał : Marek Kołakowski

Komentarze: