Firma Philips poinformowała o instalacji systemu oświetlenia LED w paryskiej katedrze Notre-Dame. Nowe oświetlenie pozwala na niespotykaną dotąd skalę eksponować architektoniczne walory tej gotyckiej budowli. Philips zastosował technologię LED w służbie liczącej 850 lat historii, składając w ten sposób hołd perle architektury gotyckiego. W nowym systemie oświetleniowym wykorzystano ponad 400 opraw, których łączna moc nie przekracza 30 kW, co w porównaniu z poprzednią instalacją o mocy 140 kW oznacza redukcję zużycia energii o blisko 80%.
Technologia XXI wieku w służbie XIII-to wiecznej architektury
Nowa technologia LED sprawia, że światło zdaje się emanować wprost z kamienia, zaś starannie ukryte punkty świetlne wydobywają piękno podświetlanych wnętrz same pozostając poza zasięgiem wzroku. Czasem intensywne, nigdy jaskrawe i zawsze ciepłe światło nie tylko wydobywa artystyczne walory katedry, ale również tworzy w niej nastrój sprzyjający skupieniu i zadumie.
Nowe oświetlenie podkreśla nawet najmniejsze detale znajdujących się we wnętrzu dzieł sztuki, takich jak np. rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem, która trafiła do katedry Notre-Dame w 1818 r. i jest niewątpliwie jednym z najbardziej rozpoznawalnych spośród 37 wizerunków Matki Boskiej, jakie można podziwiać w świątyni. Punktowe źródła światła na nowo definiują kontury i rysy postaci, jednocześnie otaczając delikatną poświatą zarówno samą rzeźbę, jak i złożone u jej stóp białe kwiaty.
Podświetlone zostały również zwrócone w kierunkach północnym i południowym otwory okienne ozdobione trzynastowiecznymi rozetami, które symbolizują kwiaty rajskiego ogrodu.
Nad południowym i północnym wejściem w odległości ponad 50 m od okien zainstalowano dwa ukryte punktowe źródła światła o mocy 250 W, skierowane bezpośrednio na każdą z rozet, które podkreślają subtelny charakter detali architektonicznych. Światło sprawia, że witraże zdają się emanować delikatnym blaskiem, przy czym efekt ten nie zakłóca harmonii całej bryły budynku, gdyż podświetlenie widoczne jest tylko od wewnątrz.
Oświetlenie dostosowane do różnych funkcji katedry
„Katedra pełni zarówno funkcje religijne, jak i kulturowe. Oprócz uroczystości religijnych odbywają się tu koncerty, a dodatkowo w 2013 r. świątynię zwiedziło blisko 14 milionów turystów. Dlatego nowy system oświetlenia zaprojektowano w sposób umożliwiający stworzenie atmosfery optymalnej dla poszczególnych funkcji budowli” – wyjaśnia projektant oświetlenia Armand Zadikian.
Armand Zadikian zachował w niektórych częściach katedry naturalny efekt półcienia, wykorzystał subtelną grę kontrastów i barw białego światła. Aby uzyskać efekt doskonałego zespolenia oświetlenia z budynkiem, a jednocześnie niemal zupełnie ukryć przed oczami zwiedzających oprawy oświetleniowe, projektant ściśle współpracował ze zrzeszającą francuskich architektów organizacją Architectes des Bâtiments de France.
Skomputeryzowany system sterowania
Zasadniczą innowacją projektu autorstwa architekta Benoita Ferré (European Architecture Company, EUROGIP) jest pozioma, elastyczna, łatwo dostępna belka techniczna o długości trzystu metrów, odpowiadającej całemu tryforium.
Sterowanie blisko 400 oprawami oświetleniowymi odbywa się za pomocą skomputeryzowanego systemu wyposażonego w przyjazny dla użytkownika ekran dotykowy. System posiada szereg predefiniowanych motywów oświetleniowych, zaś jego operator może w razie potrzeby dodawać nowe.
Niemal wszystkie źródła światła posiadają funkcję przyciemniania, co pozwala dostosowywać charakter oświetlenia do wymogów odbywających się w katedrze uroczystości (ceremonie, koncerty, nabożeństwa, itd.), pory dnia lub pory roku.
Dlaczego wybrano oświetlenie LED?
Oświetlenie LED posiada szereg istotnych zalet:
- Niższe zużycie energii: 400 nowych opraw oświetleniowych posiada łączną moc zainstalowaną rzędu 30kW, w porównaniu z blisko 140 kW w przypadku wcześniejszej instalacji. Zużycie energii na oświetlenie nawy wynosi obecnie jedną piątą poprzedniej wartości.
- Natychmiastowy zapłon oraz znacząco wyższa skuteczność świetlna w stosunku do tradycyjnych systemów oświetleniowych.
- Dłuższa żywotność instalacji oświetleniowej: około 13 lat przy 10 godzinach pracy na dobę (włączanie i wyłączanie instalacji nie wpływa na żywotność oświetlenia LED).
- Zmniejszenie kosztów utrzymania: systemy oświetleniowe LED nie wymagają częstej konserwacji. Zastosowanie świecowych lamp LED ogranicza liczbę czynności związanych z pracami konserwacyjnymi (rusztowania i przesuwanie mebli), jednocześnie redukując zużycie energii o 80%.
- Dynamiczne oświetlenie pozwala na kreowanie atmosfery wnętrza optymalnie odpowiadającej charakterowi religijnych lub kulturalnych uroczystości (zmiana barwy i natężenia światła).
- Firma Philips jest dumna z możliwości udostępnienia posiadanej wiedzy specjalistycznej i technologii na potrzeby tego niezwykłego projektu. Największym wyzwaniem było dla nas opracowanie systemu oświetleniowego o wysokiej wydajności świetlnej, który pozwoliłby zachować autentyczny charakter zabytkowego wnętrza, każdego roku zwiedzanego przez kilka milionów turystów. Zgodnie z naszą koncepcją światło miało jedynie subtelnie podkreślać piękno katedry, nie dominując go – wyjaśnia Benjamin Azoulay, Dyrektor Generalny Philips Lighting France.
Źródło: Philips