Na całym świecie liczba osób wymagających opieki zdrowotnej stale rożnie. W większości krajów europejskich zachodzą zmiany demograficzne polegające na starzeniu się społeczeństw. W najbliższych latach liczba pacjentów placówek służby zdrowia i ludzi w podeszłym wieku wymagających zorganizowanej opieki będzie rosła coraz bardziej. W ślad za tym będą też rosły potrzeby i wymagania stawiane placówkom opieki medycznej.
Aby utrzymać szeroki dostęp do opieki medycznej i jej niezbędny poziom konieczne jest kontrolowanie kosztów i poprawa efektywności działania tych placówek. Równocześnie wymagania pacjentów stale rosną i dlatego placówki służby zdrowia coraz częściej wdrażają specjalne modele działalności ukierunkowane ściśle na potrzeby chorych.
Wzornictwo i materiały stosowane w wyposażeniu wnętrz, oświetlenie, jakość powietrza, właściwości akustyczne pomieszczeń przyczyniają się do tworzenia atmosfery panującej w zakładach ochrony zdrowia. Ma ona bezpośredni wpływ na to jak czują się pacjenci, osoby odwiedzające chorych i personel medyczny.
Aby utrzymać szeroki dostęp do opieki medycznej i jej niezbędny poziom konieczne jest kontrolowanie kosztów i poprawa efektywności działania tych placówek. Równocześnie wymagania pacjentów stale rosną i dlatego placówki służby zdrowia coraz częściej wdrażają specjalne modele działalności ukierunkowane ściśle na potrzeby chorych.
Wzornictwo i materiały stosowane w wyposażeniu wnętrz, oświetlenie, jakość powietrza, właściwości akustyczne pomieszczeń przyczyniają się do tworzenia atmosfery panującej w zakładach ochrony zdrowia. Ma ona bezpośredni wpływ na to jak czują się pacjenci, osoby odwiedzające chorych i personel medyczny.
Oświetlenie naprawdę pomaga
Szpitale zużywają zazwyczaj dwa razy więcej energii niż komercyjne budynki biurowe. Nowoczesne rozwiązania oświetleniowe, zwłaszcza technika oświetlenia LED w połączeniu z systemami sterowania, są ważnym czynnikiem, który może zredukować koszty działalności obiektów służby zdrowia przez obniżenie zużycia energii elektrycznej oraz jej kosztów. Równocześnie dobre oświetlenie może znacznie poprawić samopoczucie pacjentów wspierając proces leczenia, a równocześnie ułatwić pracę personelu medycznego.
W szpitalach większość czasu spędzamy w pomieszczeniach zamkniętych. Światło we wnętrzach szpitalnych jest istotnym elementem tworzenia środowiska sprzyjającego leczeniu. Może poprawić nasze samopoczucie, koncentrację, stan relaksacji, czujności oraz jakość snu. Badania naukowe wykazały jednak, że natężenie światła niezbędne do wsparcia naszego zegara biologicznego musi być znacznie wyższe niż występują zwykle w pomieszczeniach, w których normalnie przebywamy. Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań oświetleniowych LED o niskim zużyciu energii elektrycznej dla uzyskania korzystnego wpływu światła dziennego pomaga funkcjonować zarówno pacjentom jak i personelowi.
|
Dlaczego LED? Wśród podstawowych cech techniki oświetlenia LED przemawiających za użyciem jej we współczesnych obiektach służby zdrowia, warto wymienić:
|
Światło kreuje idealne środowisko powrotu do zdrowia
Światło ma ogromny wpływ na ludzki organizm. Najnowsze badania pokazują, że światło może być także istotnym czynnikiem tworzącym korzystne środowisko lecznicze. Właściwie zastosowane w placówkach opieki zdrowotnej może poprawiać doznania pacjentów i odgrywać kluczową rolę w poprawie ich samopoczucia. Rozwiązania oświetleniowe zgodne z potrzebami pacjentów kreują środowisko wspomagające leczenie dzięki połączeniu funkcjonalnego światła z przyjemniejszym otoczeniem.
Poza funkcjami użytkowymi i oddziaływaniem emocjonalnym, oświetlenie ma również ukryte oddziaływanie na ludzki organizm. Stanowi ono ważną podstawę czasową dobowego rytmu snu i czuwania. Wielu pacjentów szpitali z powodu ograniczonych możliwości ruchu lub skomplikowanego układu szpitalnych budynków ma utrudniony dostęp do światła dziennego. Na skutek tego naturalny rytm biologiczny pacjentów zostaje szybko zaburzony, co negatywnie wpływa na ich stan i samopoczucie. Dotyczy to szczególnie osób starszych, które w przypadku niewystarczającej ilości światła dziennego odczuwają kłopoty ze snem w porze nocnej. To może być źródłem niepokoju i lęków, a w konsekwencji psuje ich samopoczucie i obniża aktywność w ciągu dnia. Takie zjawiska są widoczne szczególnie w przypadku pacjentów cierpiących na chorobę Alzheimera lub otępienie. Badania przeprowadzone w placówkach opieki wykazały, że wysoki poziom natężenia oświetlenia w pomieszczeniach pobytu dziennego ma pozytywny wpływ regulujący rytm snu i aktywności dziennej u pacjentów. W odpowiednich okresach dnia zalecane jest oświetlenie o natężeniu nawet 1500 lx, a zmiana temperatury barwowej naśladująca naturalne zmiany światła dziennego w ciągu dnia ma również bardzo dobry wpływ. Dobremu samopoczuciu i relaksacji sprzyja ciepło-białe światło w godzinach porannych i wieczornych, natomiast chłodno-białe światło o zabarwieniu niebieskawym użyte późnym rankiem i popołudniu działa pobudzająco. Sprawia to, że pacjenci stają się bardziej mobilni, aktywni i komunikatywni. Ta zwiększona aktywność w ciągu dnia powoduje, że wieczorem organizm wytwarza więcej hormonu snu – melatoniny, co ułatwia zaśnięcie i dobry sen w nocy. Wysokiej jakości oświetlenie zgodne z dobowym rytmem człowieka jest skuteczne także na szpitalnych oddziałach intensywnej terapii, ponieważ działa nawet na podświadomość nieprzytomnych pacjentów, regulując ich naturalny rytm biologiczny. Również w poczekalniach oświetlenie sztuczne odwzorowujące światło naturalne w aktualnej porze dnia zapewnia poczucie swobody i sprzyja późniejszej rekonwalescencji i dochodzeniu do zdrowia.
Środowisko tworzone w salach chorych może mieć kluczową rolę pomocniczą w odzyskiwaniu zdrowia. Właściwe oświetlenie może stanowić ważny czynnik, dzięki któremu pacjenci poczują się bezpiecznie i swobodnie mimo tego, że przebywają w obcym środowisku. Taka przyjemna atmosfera będzie też oddziaływać na lekarzy i personel medyczny przebywający przy chorych oraz na osoby odwiedzające pensjonariuszy. Światło może stać się czynnikiem, który sprawi że pacjenci poczują się zadowoleni, jeśli jego barwa, kierunek i natężenie są odpowiednie do konkretnej sytuacji i tworzą w pokoju różne sceny w zależności od tego czy jest to czas porannego obchodu lekarskiego, odpoczynku i czytania książki czy popołudniowych odwiedzin. Sterowanie światłem powinno być na tyle proste i intuicyjne, aby mogły z niego korzystać nawet osoby o graniczonej sprawności ruchowej.
Oświetlenie jest również ważnym czynnikiem zapewniającym orientację w budynku. Dla pacjentów w starszym wieku szczególny problem i zagrożenie może stanowić występowania zjawiska olśnienia, które w pewnych skrajnych przypadkach może ograniczać percepcję otoczenia i prowadzić do wypadków. Dobry projekt oświetleniowy dla placówki służby zdrowia musi zwracać szczególną uwagę na eliminację możliwości występowania tego zjawiska. Równie niebezpieczne może być występowanie ciemnych, nieoświetlonych obszarów. Dlatego w zakładach opieki medycznej zalecane jest równomierne oświetlanie całej przestrzeni.
Waga dobrego oświetlenia rośnie z wiekiem pacjentów, dlatego w pewnych przypadkach poziomy natężenia oświetlenia zalecane przez dokumenty normalizacyjne mogą okazać się niewystarczające. Dlatego warto rozważyć ich zwiększenie, szczególnie w przypadku oświetlenia bezpieczeństwa.
Lepsze warunki pracy personelu
Deficyt wykwalifikowanych pracowników służby zdrowia stale się pogłębia. Tworzenie w placówkach służby zdrowia przyjemnego i sprzyjającego skuteczności środowiska pracy ma więc znaczenie dla przyciągnięcia i utrzymania kadr. Jest to ważne szczególnie dla pracowników, którzy przez długi czas przebywają w pomieszczeniach bez dostępu naturalnego światła dziennego. Rozwiązania oświetleniowe naśladujące naturalny rytm zmian światła dziennego są skutecznym i sprawdzonym sposobem poprawy samopoczucia pracowników. Tworzony w ten sposób komfort pomieszczeń roboczych zwiększa wydajność ich pracy i sprzyja zadowoleniu.
Niektórzy pracownicy oddziałów szpitalnych oraz personel oddziałów doraźnej pomocy lub przyjęć pracują w cyklu całodobowym. Praca zmianowa ma negatywny wpływ na ich dobowy rytm snu i czuwania. W tym przypadku odpowiednie oświetlenie może poprawić poziom aktywności i czujności personelu, niwelując zmęczenie bez szkodliwych skutków dla zdrowia.
Nowoczesna, całodobowa opieka lekarska i pielęgniarska we współczesnych ośrodkach szpitalnych tworzy całkiem nowe i zróżnicowane wymagania dotyczące oświetlenia. Jedne pomieszczenia pracy wymagają wysokiego poziomu natężenia oświetlenie, inne niskiego, a w jeszcze innych ważne jest dobre oddawanie barw i wysoki kontrast przy ograniczonym olśnieniu.
Współczesnym standardem w placówkach medycznych, szczególnie w gabinetach diagnostyki obrazowej, jest konieczność odczytu danych z wyświetlaczy urządzeń monitorujących lub ekranów monitorów komputerowych, a także precyzyjne ustawianie wartości na skalach pokręteł. Wymaga to równomiernego oświetlenia o dobrym oddawaniu barw, które eliminuje powstawanie odblasków na obserwowanych powierzchniach.
Zakres zabiegów medycznych wykonywanych w pomieszczeniach szpitalnych jest coraz większy. Wiele pomieszczeń szpitalnych ma uniwersalne przeznaczenie i w różnych okresach czasu służy do odmiennych celów. Dlatego wymagają one systemów oświetlenia, które umożliwiają elastyczną adaptację do indywidualnych celów. Możliwość tworzenia różnych scenariuszy świetlnych powinna być w takich pomieszczeniach standardem. Zmiany scen oświetleniowych zgodnie z aktualnym sposobem wykorzystania wnętrza muszą być proste do wykonania przez personel medyczny i szybkie. Przy tym musi być tu zapewniona możliwość zarówno silnego, jak i przyciemnionego oświetlenia.
Światło ma ogromny wpływ na ludzki organizm. Najnowsze badania pokazują, że światło może być także istotnym czynnikiem tworzącym korzystne środowisko lecznicze. Właściwie zastosowane w placówkach opieki zdrowotnej może poprawiać doznania pacjentów i odgrywać kluczową rolę w poprawie ich samopoczucia. Rozwiązania oświetleniowe zgodne z potrzebami pacjentów kreują środowisko wspomagające leczenie dzięki połączeniu funkcjonalnego światła z przyjemniejszym otoczeniem.
Poza funkcjami użytkowymi i oddziaływaniem emocjonalnym, oświetlenie ma również ukryte oddziaływanie na ludzki organizm. Stanowi ono ważną podstawę czasową dobowego rytmu snu i czuwania. Wielu pacjentów szpitali z powodu ograniczonych możliwości ruchu lub skomplikowanego układu szpitalnych budynków ma utrudniony dostęp do światła dziennego. Na skutek tego naturalny rytm biologiczny pacjentów zostaje szybko zaburzony, co negatywnie wpływa na ich stan i samopoczucie. Dotyczy to szczególnie osób starszych, które w przypadku niewystarczającej ilości światła dziennego odczuwają kłopoty ze snem w porze nocnej. To może być źródłem niepokoju i lęków, a w konsekwencji psuje ich samopoczucie i obniża aktywność w ciągu dnia. Takie zjawiska są widoczne szczególnie w przypadku pacjentów cierpiących na chorobę Alzheimera lub otępienie. Badania przeprowadzone w placówkach opieki wykazały, że wysoki poziom natężenia oświetlenia w pomieszczeniach pobytu dziennego ma pozytywny wpływ regulujący rytm snu i aktywności dziennej u pacjentów. W odpowiednich okresach dnia zalecane jest oświetlenie o natężeniu nawet 1500 lx, a zmiana temperatury barwowej naśladująca naturalne zmiany światła dziennego w ciągu dnia ma również bardzo dobry wpływ. Dobremu samopoczuciu i relaksacji sprzyja ciepło-białe światło w godzinach porannych i wieczornych, natomiast chłodno-białe światło o zabarwieniu niebieskawym użyte późnym rankiem i popołudniu działa pobudzająco. Sprawia to, że pacjenci stają się bardziej mobilni, aktywni i komunikatywni. Ta zwiększona aktywność w ciągu dnia powoduje, że wieczorem organizm wytwarza więcej hormonu snu – melatoniny, co ułatwia zaśnięcie i dobry sen w nocy. Wysokiej jakości oświetlenie zgodne z dobowym rytmem człowieka jest skuteczne także na szpitalnych oddziałach intensywnej terapii, ponieważ działa nawet na podświadomość nieprzytomnych pacjentów, regulując ich naturalny rytm biologiczny. Również w poczekalniach oświetlenie sztuczne odwzorowujące światło naturalne w aktualnej porze dnia zapewnia poczucie swobody i sprzyja późniejszej rekonwalescencji i dochodzeniu do zdrowia.
Środowisko tworzone w salach chorych może mieć kluczową rolę pomocniczą w odzyskiwaniu zdrowia. Właściwe oświetlenie może stanowić ważny czynnik, dzięki któremu pacjenci poczują się bezpiecznie i swobodnie mimo tego, że przebywają w obcym środowisku. Taka przyjemna atmosfera będzie też oddziaływać na lekarzy i personel medyczny przebywający przy chorych oraz na osoby odwiedzające pensjonariuszy. Światło może stać się czynnikiem, który sprawi że pacjenci poczują się zadowoleni, jeśli jego barwa, kierunek i natężenie są odpowiednie do konkretnej sytuacji i tworzą w pokoju różne sceny w zależności od tego czy jest to czas porannego obchodu lekarskiego, odpoczynku i czytania książki czy popołudniowych odwiedzin. Sterowanie światłem powinno być na tyle proste i intuicyjne, aby mogły z niego korzystać nawet osoby o graniczonej sprawności ruchowej.
Oświetlenie jest również ważnym czynnikiem zapewniającym orientację w budynku. Dla pacjentów w starszym wieku szczególny problem i zagrożenie może stanowić występowania zjawiska olśnienia, które w pewnych skrajnych przypadkach może ograniczać percepcję otoczenia i prowadzić do wypadków. Dobry projekt oświetleniowy dla placówki służby zdrowia musi zwracać szczególną uwagę na eliminację możliwości występowania tego zjawiska. Równie niebezpieczne może być występowanie ciemnych, nieoświetlonych obszarów. Dlatego w zakładach opieki medycznej zalecane jest równomierne oświetlanie całej przestrzeni.
Waga dobrego oświetlenia rośnie z wiekiem pacjentów, dlatego w pewnych przypadkach poziomy natężenia oświetlenia zalecane przez dokumenty normalizacyjne mogą okazać się niewystarczające. Dlatego warto rozważyć ich zwiększenie, szczególnie w przypadku oświetlenia bezpieczeństwa.
Lepsze warunki pracy personelu
Deficyt wykwalifikowanych pracowników służby zdrowia stale się pogłębia. Tworzenie w placówkach służby zdrowia przyjemnego i sprzyjającego skuteczności środowiska pracy ma więc znaczenie dla przyciągnięcia i utrzymania kadr. Jest to ważne szczególnie dla pracowników, którzy przez długi czas przebywają w pomieszczeniach bez dostępu naturalnego światła dziennego. Rozwiązania oświetleniowe naśladujące naturalny rytm zmian światła dziennego są skutecznym i sprawdzonym sposobem poprawy samopoczucia pracowników. Tworzony w ten sposób komfort pomieszczeń roboczych zwiększa wydajność ich pracy i sprzyja zadowoleniu.
Niektórzy pracownicy oddziałów szpitalnych oraz personel oddziałów doraźnej pomocy lub przyjęć pracują w cyklu całodobowym. Praca zmianowa ma negatywny wpływ na ich dobowy rytm snu i czuwania. W tym przypadku odpowiednie oświetlenie może poprawić poziom aktywności i czujności personelu, niwelując zmęczenie bez szkodliwych skutków dla zdrowia.
Nowoczesna, całodobowa opieka lekarska i pielęgniarska we współczesnych ośrodkach szpitalnych tworzy całkiem nowe i zróżnicowane wymagania dotyczące oświetlenia. Jedne pomieszczenia pracy wymagają wysokiego poziomu natężenia oświetlenie, inne niskiego, a w jeszcze innych ważne jest dobre oddawanie barw i wysoki kontrast przy ograniczonym olśnieniu.
Współczesnym standardem w placówkach medycznych, szczególnie w gabinetach diagnostyki obrazowej, jest konieczność odczytu danych z wyświetlaczy urządzeń monitorujących lub ekranów monitorów komputerowych, a także precyzyjne ustawianie wartości na skalach pokręteł. Wymaga to równomiernego oświetlenia o dobrym oddawaniu barw, które eliminuje powstawanie odblasków na obserwowanych powierzchniach.
Zakres zabiegów medycznych wykonywanych w pomieszczeniach szpitalnych jest coraz większy. Wiele pomieszczeń szpitalnych ma uniwersalne przeznaczenie i w różnych okresach czasu służy do odmiennych celów. Dlatego wymagają one systemów oświetlenia, które umożliwiają elastyczną adaptację do indywidualnych celów. Możliwość tworzenia różnych scenariuszy świetlnych powinna być w takich pomieszczeniach standardem. Zmiany scen oświetleniowych zgodnie z aktualnym sposobem wykorzystania wnętrza muszą być proste do wykonania przez personel medyczny i szybkie. Przy tym musi być tu zapewniona możliwość zarówno silnego, jak i przyciemnionego oświetlenia.
|
Rozwiązania oświetleniowe dla obiektów służby zdrowia i domów opieki medycznej powinny uwzględniać kilka istotnych zagadnień:
|
Autor: Marek Kołakowski (LIGHTING.PL)
