Źródła światła wytwarzające promieniowanie świetlne są tylko jednym z elementów instalacji oświetleniowych. Ważnymi urządzeniami są także oprawy oświetleniowe, w których pracują źródła światła.
W przypadku hal przemysłowych kryteria techniczne dotyczące opraw oświetleniowych można podzielić na wymagania związane z zapewnieniem zasilania i szczelności opraw gwarantujących właściwe warunki pracy źródeł światła oraz wymagania związane z ukształtowaniem wiązki świetlnej właściwym dla poszczególnych zadań oświetleniowych.
W przypadku hal przemysłowych kryteria techniczne dotyczące opraw oświetleniowych można podzielić na wymagania związane z zapewnieniem zasilania i szczelności opraw gwarantujących właściwe warunki pracy źródeł światła oraz wymagania związane z ukształtowaniem wiązki świetlnej właściwym dla poszczególnych zadań oświetleniowych.
 |
 |
| Przemysłowe oprawy oświetleniowe ze świetlówkami tradycyjnymi | Przemysłowa oprawa oświetleniowa z wysokoprężną lampą metalohalogenkową |
Szczelność opraw oświetleniowych
Ochrona opraw oświetleniowych przed wnikaniem wody i zanieczyszczeń do ich wnętrza określana jest przez tzw. stopień ochrony. Wybór oprawy o wysokim stopniu ochrony (szczelności) jest konieczny dla uzyskania i zachowania jej wysokiej wydajności w trakcie całego okresu eksploatacji, szczególnie w przypadku pracy w trudnych warunkach dużego zapylenia lub wilgotności. Stopień ochrony oprawy określa się dwucyfrowym symbolem (kodem) IP. Pierwsza cyfra oznacza stopień ochrony wnętrza oprawy przed ciałami stałymi w tym pyłem, narzędziami i częściami ciała. Druga cyfra podaje stopień zabezpieczenia przed wnikaniem wody.
Oprawy przemysłowe przeznaczone do pracy w szczególnie trudnych warunkach środowiskowych – w pomieszczeniach zapylonych lub wilgotnych, powinny mieć stopień ochrony nie mniejszy niż IP65. Nie oznacza to jednak bezwzględnego wymagania ponieważ w wielu pomieszczeniach przemysłowych panują znacznie lżejsze warunki środowiskowe.
Układy zasilania
Układy zasilania opraw stosowanych do oświetlania pomieszczeń przemysłowych powinny zapewniać skuteczną kompensację mocy biernej. Dlatego oprawy z układami zasilającymi zawierającymi stateczniki magnetyczne powinny być wyposażone w kondensatory kompensacyjne. Stateczniki magnetyczne stosowane są przede wszystkim w oprawach do wysokoprężnych lamp metalohalogenkowych, ale także w oprawach do starszych typów świetlówek T8.
Lepszym rozwiązaniem, zwłaszcza w przypadku świetlówek, są oprawy z elektronicznymi układami stabilizacyjno-zapłonowymi, tzw. statecznikami elektronicznymi, zapewniające bardzo niski współczynnik mocy biernej.
Oprawy oświetleniowe ze świetlówkami liniowymi
Oprawy świetlówkowe przeznaczone do oświetlania hal przemysłowych stanowią bardzo liczną i rozbudowaną grupę sprzętu. Dzięki wyposażeniu w odpowiednie układy optyczne kształtujące rozsył światła mogą być z powodzeniem stosowane do oświetlania pomieszczeń produkcyjnych o wysokości nawet powyżej 12 m.
Obecnie w nowych instalacjach stosuje się głównie najnowocześniejsze świetlówki typu T5 o średnicy rury wynoszącej 16 mm. Zastąpiły one starsze i mniej wydajne świetlówki typu T8 o średnicy 26 mm.
Jednym z najprostszych typów opraw świetlówkowych do oświetlania hal przemysłowych są oprawy o konstrukcji otwartej z jedną lub dwoma świetlówkami. W wersji pozbawionej odbłyśnika charakteryzują się cało-przestrzennym rozsyłem światła. Wersje wyposażone w prosty odbłyśnik typu rynnowego, z blachy stalowej malowanej na kolor biały, zapewniają szeroki rozsył światła. Rzadziej odbłyśnik wykonany jest z blachy o powierzchni lustrzanej i tak ukształtowany, że zapewnia wąski lub nawet bardzo wąski rozsył światła. Oprawy takie popularnie nazywane są belkami świetlówkowymi. Charakteryzują się stopniem ochrony IP20 i są przeznaczone do oświetlania hal i pomieszczeń przemysłowych o niskim zapyleniu i wilgotności.
W halach i pomieszczeniach o wysokim stopniu zapylenia lub wilgotności stosuje się oprawy do jednej lub dwóch świetlówek z obudową wykonaną z tworzywa sztucznego, zamkniętą kloszem z tworzywa przezroczystego. Popularnie są one nazywane oprawami szczelnymi i charakteryzują się stopniem ochrony co najmniej IP54, a często nawet IP65. W wersjach specjalnych opraw takie posiadają również okablowanie i dodatkowe dławice pozwalające na zasilanie przelotowe, a dzięki temu na łączenie opraw w linie świetlne.
W halach i pomieszczeniach o wysokim stopniu zapylenia lub wilgotności stosuje się oprawy do jednej lub dwóch świetlówek z obudową wykonaną z tworzywa sztucznego, zamkniętą kloszem z tworzywa przezroczystego. Popularnie są one nazywane oprawami szczelnymi i charakteryzują się stopniem ochrony co najmniej IP54, a często nawet IP65. W wersjach specjalnych opraw takie posiadają również okablowanie i dodatkowe dławice pozwalające na zasilanie przelotowe, a dzięki temu na łączenie opraw w linie świetlne.
Oprawy oświetleniowe do wysokoprężnych lamp metalohalogenkowych
Do oświetlania hal i pomieszczeń przemysłowych o wysokości powyżej 12 m stosowane są oprawy z wysokoprężnymi lampami halogenkowymi , głównie ze względu na wyższy strumień świetlny. Najczęściej stosowanym rodzajem opraw przemysłowych do lamp metalohalogenkowych są tzw. oprawy typu high-bay. Są to oprawy zwieszane, najczęściej ze źródłem światła umieszczonym pionowo w kloszu o symetrii obrotowej, stanowiącym równocześnie odbłyśnik kształtujący symetryczno-obrotowy rozsył światła. W zależności od kształtu odbłyśnika oprawa tego rodzaju może charakteryzować się szeroką lub wąską wiązką emitowanego światła. Klosze opraw w większości przypadków zamknięte są od dołu szczelną szybą i czasami dodatkową siatką stanowiącą zabezpieczenie mechaniczne. Od góry klosza znajduje się szczelny korpus mieszczący układ zasilania elektrycznego. Oprawy typu high-bay do lamp metalohalogenkowych mogą mieć także inny kształt, np. skrzynkowy. Źródła światła umieszczone są w nich poziomo, a oprawy są na ogół wyposażone w wewnętrzny odbłyśnik o kształcie parabolicznym i jednej osi symetrii.
Naświetlacze o niesymetrycznym rozsyle światła
W przypadku hal przemysłowych, w których podwieszenie opraw do stropu jest niemożliwe bywają stosowane oprawy montowane do ścian pomieszczenia. Są to oprawy typu naświetlacz o mocno niesymetrycznym rozsyle światła uzyskiwanym dzięki poziomemu usytuowaniu źródła światła w specjalnym odbłyśniku o dwóch osiach symetrii.
Autor: Marek Kołakowski (LIGHTING.PL)
Naświetlacze o niesymetrycznym rozsyle światła
W przypadku hal przemysłowych, w których podwieszenie opraw do stropu jest niemożliwe bywają stosowane oprawy montowane do ścian pomieszczenia. Są to oprawy typu naświetlacz o mocno niesymetrycznym rozsyle światła uzyskiwanym dzięki poziomemu usytuowaniu źródła światła w specjalnym odbłyśniku o dwóch osiach symetrii.
Autor: Marek Kołakowski (LIGHTING.PL)
Treści powiązane:
-
Oświetlenie przemysłowe cz. 1 – Oświetlenie obiektów przemysłowych
-
Oświetlenie przemysłowe cz. 2 – Racjonalizacja zużycia energii elektrycznej w przemyśle obniża koszty i chroni środowisko
-
Oświetlenie przemysłowe cz. 3 – Wymagania prawne i BHP związane z odpowiednim oświetleniem hal przemysłowych
-
Oświetlenie przemysłowe cz. 4 – Znaczenie światła dziennego
-
Oświetlenie przemysłowe cz. 5 – Źródła światła do oświetlania obiektów przemysłowych
-
Oświetlenie przemysłowe cz. 7 – Technika LED w oświetleniu przemysłowym
-
Oświetlenie przemysłowe cz. 8 – Oświetlenie w pomieszczeniach przemysłowych o podwyższonych wymaganiach czystości
